Sinds juni 2020 werkt DePlaatsmaker samen met adviesbureau Jonge Honden aan het proeftuinproject 'Een integrale aanpak voor erfgoed en ruimte voor cultuur' in opdracht van de Stedelijke Regio Utrecht. Dit in het kader van cultureel regioprofiel ‘Eeuwig Jong’ en in opvolging van het onderzoek ‘Mooi Maken’ van Bureau Buiten en BOEi, waarin duidelijk naar voren kwam dat ook in de regio een grote behoefte is aan nieuwe ruimte voor cultuur en creativiteit.

In dit proeftuinproject is op verschillende locaties in de regio onderzocht hoe gebouwd erfgoed en beeldbepalende leegstaande gebouwen herbestemd kunnen worden voor de creatieve en culturele sector, om zo de ontwikkeling van kunst en cultuur in de regio te stimuleren. De vraag naar huisvesting en het aanbod in bestaand vastgoed wordt in dit project letterlijk samengebracht door middel van een aantal proefontwikkelingen, de zogenaamde proeftuin.
 
Op diverse locaties is de afgelopen maanden door DePlaatsmaker en Jonge Honden gewerkt aan haalbaarheidsanalyses. Door middel van ‘quickscans’ op gebouwen en in gesprekken met gemeentes, lokale vastgoedorganisaties, kunstenaars en creatieven, is zo steeds onderzocht of én hoe een herontwikkeling van bestaand vastgoed naar een creatieve broedplaats haalbaar is.

Partners in dit project

Dit project is uitgevoerd in samenwerking met Jonge Honden in opdracht van de Stedelijke Regio Utrecht (gemeente Amersfoort, gemeente Utrecht en Provincie Utrecht).

In Stichtse Vecht hebben we cultuurfort Maarsseveen geholpen haar functie als broedplaats te optimaliseren, door bij te dragen aan een passende inrichting van het pand en het opstellen en aanscherpen van het beleid-, onderhoud- en ondernemingsplan. Maar ook door het zoeken van aansluiting op een betekenisvol (lokaal) netwerk aan kunst-, cultuur- en erfgoedorganisaties.

In Amerongen is samen met Stichting Utrechts Landschap gewerkt aan de herbestemming van een karakteristieke tabaksschuur tot een creatieve werkplek met ruimte voor presentatie en educatie. De renovatie van deze locatie is begin 2022 afgerond.

Bij beide locaties zijn reeds kunstenaars en creatieve ondernemers als mede-initiatiefnemers betrokken. Daarnaast wordt door ons team nog op andere locaties in de regio uitgezocht of een herontwikkeling kan worden opgestart en of een goede match kan ontstaan met potentiële huurders, zoals in o.a. gemeente Zeist, Woerden, Rhenen en Baarn.

Het programma werd afgetrapt met wethouder Fatma Koşer-Kaya (Cultuur) van gemeente Amersfoort en gedeputeerde Rob van Muilekom (Cultuur) van Provincie Utrecht. Vervolgens is er in een drietal panelgesprekken ingegaan op de volgende vraagstukken: Wat maakt het ontwikkelen van erfgoed een uitdaging en hoe lukt het wel? Hoe creëren kunstenaars meerwaarde door zich te vestigen in de regio? En hoe kan de positie van cultuur versterkt worden binnen de dynamieken van gebiedsontwikkeling? Er is gesproken met diverse gasten uit de kunst- en cultuursector, met beleidsmakers en onderzoekers.

De tool is opgebouwd uit bouwstenen die naar eigen inzicht ingezet kunnen worden, afhankelijk van de specifieke situatie en context. Hiermee kan iedereen de haalbaarheid van toekomstige broedplaatsontwikkelingen toetsen en het proces ernaartoe zo kansrijk mogelijk vormgeven. De tool bevat daarnaast praktische tips, voorbeelden en links naar achtergrondinformatie en literatuur.